Actief en innovatief met LEGO® SERIOUS PLAY®

Verbaasde blikken, een meewarig lachje of een opmerking in de trend van ‘lekker gespeeld?’. Dat is in het algemeen de eerste reactie die ik zie of hoor wanneer ik spreek over LEGO® SERIOUS PLAY® (LSP). Begrijpelijk, want LEGO® is toch iets voor kinderen? Speelgoed voor thuis? Logisch dat een toepassing in bedrijfsmatige zin niet het eerste is, waar je bij LEGO aan denkt. In dit artikel vertel ik je graag meer over LSP. Maar voordat ik daaraantoe ben, neem ik je eerst mee in een stukje theorie. Ook vertel ik je kort hoe LSP is ontstaan.

Bedrijven handelen vanuit beleid
Iedereen weet dat stilstaan, achteruitgang betekent. Dit geldt voor jou persoonlijk (kennisontwikkeling), maar ook voor bedrijven. Als bedrijf – een groep samenwerkende mensen – ben je dagelijks aan het werk aan bijvoorbeeld mooie projecten, producten en dienstverlening.

Daarbij kijk ook jij vast wel eens naar de toekomst. Een toekomst die soms dichtbij, soms wat verder weg ligt. Welke kant gaat op? Welke kennis, kunde en vaardigheden zijn daarbij nodig? Wat wordt er van jou verwacht? Dat zijn dan onder andere vragen die beantwoord moeten worden. Door jezelf en door de organisatie. Antwoorden die verrijkt worden met informatie vanuit (markt)onderzoeken. Het samenspel van deze antwoorden wordt ook wel beleid genoemd.

Oftewel: wat is nodig en hoe ga je een en ander doen om uiteindelijk te voldoen aan de gestelde strategische ambities. Vanuit beleid worden acties uitgevoerd en praktische afspraken gemaakt. Beleid heeft dus veel met mensen en hun manier van denken, formuleren en handelen te maken. Achtergronden als bijvoorbeeld cultuur, opleiding en interesses hebben invloed hierop.

Hoe wij mensen denken
Er zijn in de bedrijfskunde theorieën en modellen die helpen bij het opzetten van beleid en actieplannen. Vertaalt naar 1001 werkvormen die allemaal 1 ding gemeen hebben: het zijn 2D-modellen.

Woorden en cijfers op papier. De optelsom van meningen en ideeën. En dat in de wetenschap dat mensen in het algemeen denken in een 3D-perspectief. Het is de algemene ervaring dat beleid beïnvloed wordt door de manier waarop je naar een onderwerp kijkt vanuit jouw persoonlijke kennis en ervaringen.

Je kunt je vast voorstellen dat er zo altijd een kans is op interpretatieverschillen, misverstanden of onjuiste wederzijdse verwachtingen. Los van het gegeven dat planvorming via een werkvorm vaak gedaan wordt op onbewuste aanwezige belangen of de afgewogen ruimte voor ieders individuele inbreng.

LSP: bouwen, delen en begrijpen
De ontwikkelaars van LSP waren zich hier ruim 20 jaar geleden ook van bewust. Zij merkten nog iets op, namelijk dat beleid op zichzelf goed uitgevoerd kon worden wanneer er geen grote veranderingen plaatsvonden.

Gebeurde dit wel, bleek uit onderzoek, dan ontstond er een soort paniekhandelen. Er miste een rode draad. Dit zinde hen niet. En met verder diepgaand onderzoek en kennis van systeemdenken, neurowetenschap, strategie- en spelontwikkeling is LSP ontwikkeld.

Een methode om met LEGO te bouwen aan strategie en beleid. In basis is LSP steeds het doorlopen van een cyclus: de vraag, het (uit)bouwen van het antwoord, het onderling delen van ieders bouwwerk en tot slot de reflectie.

100% betrokkenheid en belang
LSP betrekt iedere deelnemer. Voor de volle 100%. Ieders eigen belang komt ook op tafel. In stappen wordt een vraagstuk beantwoord. De deelnemers bouwen steeds met de steentjes hun gedachten uit in een model en lichten dit toe. Iedereen ziet en begrijpt wat iemand bedoelt. Elk individu spreekt vanuit zijn of haar eigen belang.

Het gaat niet meer over iets abstracts. En alles heeft betekenis. Elk kleurtje, steentje, vormpje of elke stapeling. Bewust of onbewust. Als iemand een LEGO-poppetje met grijs haar neerzet, kan hij verwijzen naar oudere werknemers. Maar hij kan ook zeggen dat hij af en toe grijze haren van iets of iemand krijgt.

In sessies wordt in groepsverband gewerkt naar een ‘gedeeld model’ dat door alle deelnemers wordt gedragen. De individuele bouwwerken voegen we samen tot één bouwmodel dat iedereen begrijpt. Je weet dus nooit van tevoren waar je uitkomt. LSP is dus niet bedoeld als inbeddingsinstrument voor een visie die directie of managementteam heeft bepaald.

Handvat naar gedragen beleid
Uiteindelijk moet het wel leiden tot 6 of 7 ‘guiding principles’. Vrij vertaald: de gedeelde waarden. Hierop zijn keuzes te maken. Iedereen heeft meegeholpen om die te bepalen. Dat maakt de acceptatiegraad bij de verdere uitvoering ook een stuk groter. En als iets niet aan alle ‘guiding principles’ voldoet, weet je vooraf dat je er niet aan moet beginnen. Anders is de kans groot dat er later problemen ontstaan in de acceptatie.

De LSP-ontwikkelaars ontdekten in de praktijk dat wanneer beleid of besluiten 100% voldoen aan de gedeelde waarden er ook 100% draagvlak is. Bij alle werknemers, zowel in betrokkenheid als in het persoonlijk belang. Ook werd er ontdekt dat er – via de gedeelde waarden - veel sneller en gerichter gehandeld werd bij grote veranderingen.

Naast creativiteit en verbeeldingskracht riep de fun-kant van LEGO een positief gevoel op. Dat zagen de ontwikkelaars als een bijkomend voordeel in het beantwoorden van bedrijfsvraagstukken. Beleid vormen werd leuk in plaats van de soms saaie en lange vergaderingen, vermoeiende discussies en duimdikke rapporten.

Leertouwer en LSP
Een voorbeeld uit mijn eigen praktijk toen ik bij Leertouwer werkte, een technisch bedrijf in Barneveld. Ons werk bestond voor een groot deel uit bedenken, maken en onderhouden van technische oplossingen in gebouwen. De wereld van technologie is dynamisch, innovatief en heeft te maken met veel wet- en regelgeving. Hiervoor moest ook ons bedrijf het nodige vertalen naar beleid.

Beleid dat was gebaseerd op bedrijfsstrategie. LEGO hielp mij en ons op een hele gestructureerde manier strategie en beleid te visualiseren. Maar de LSP-methode is ook inzetbaar in teamvorming en zelfs in persoonlijke coaching. De positieve ervaringen die eerder extern zijn opgedaan met deze methode, heeft ons toen doen besluiten om deze kennis en kunde naar binnen te halen in het eigen bedrijf.

Volop aan het LEGO’en
 Inmiddels ben ik heel wat LSP-sessies verder. Op evenzoveel onderwerpen. Van strategieontwikkeling voor de zorgoplossing Conview Care van Leertouwer tot aan hoe een organisatie invulling wil geven aan haar doel om een lerende organisatie te zijn.

Maar ook teamvormingssessies brengen de individuele en gezamenlijke verbeterpunten helder op tafel. Telkens weer krijg ik de terugkoppeling van de deelnemers dat LSP waarde toevoegt aan en in de discussie. Van begin tot het einde 100% actief betrokken zijn met als resultaat: heldere inzichten en gedragen afspraken.

Inmiddels zet ik LEGO in voor vraagstukken voor een divers scala aan bedrijven. Van zorg- en onderwijsinstellingen tot bedrijven in de bouw, installatietechniek en maakindustrie. En combineer ik de LSP-gedachte in adviesmodellen en zelfs in presentaties. Totaal iets anders dan de welbekende PowerPoint.

De kracht van schouwen naar bouwen
 LEGO: we kennen het allemaal als speelgoed, van DUPLO® tot technisch LEGO. Het bevordert ruimtelijk denken en creativiteit. Je denkt met je handen. En dat is precies wat LEGO ook doet in een bedrijfsmatige toepassing. Zelfs echte woorddenkers gaan met de steentjes aan de slag. In bijna alle gevallen geldt wel dat deelnemers in het begin een stap moeten maken. Even over de terughoudendheid van “Ja zeg, met LEGO spelen, wat zal een ander wel niet van me denken?”

LSP is een krachtige, innovatieve, maar bovenal een leuke methode. En daarmee laagdrempelige en toegankelijke.

Zelf aan de slag met LSP tijdens Bricks4Result workshops
Wij hebben verschillende toepassingen van LEGO SERIOUS PLAY gebundeld in 'Bricks-2-Result' workshops. Bijvoorbeeld een open workshop over 'Waarde' en in-company workshops over verschillende thema's.

Helder en duidelijk, all-in, zonder kleine lettertjes.
Wil je LEGO SERIOUS PLAY inzetten binnen een heel specifiek ontwikkelingstraject, vraagstuk  of voor bijvoorbeeld een marktconsultatie? Dan gaan we graag het gesprek met je aan om hierop een passende workshop te ontwikkelen. Zo is er altijd een workshop die jou het juiste inzicht en resultaat brengt.

Meer informatie over de Brick4Result workshops vind je via deze link op onze website .