LEGO®: van schouwen naar bouwen

LEGO®: van schouwen naar bouwen

Wat hebben de onderwerpen strategiebepaling, teamvorming, veranderingen met elkaar gemeen? Je kan er uren aan verspijkeren. Oeverloos brainstormen, vergaderen, teamsessies en ga zo maar door. Al dan niet creatief ingestoken met 1 van de 1001 werkvormen die voorhanden zijn. Die allemaal beloven jou doelgericht te helpen met het behalen van een zo’n goed mogelijk resultaat. Overigens, ze hebben nog iets gemeen: de duimdikke rapporten of verslagen die meestal volgen. Ik stelde mij de vraag: kan dit nu echt niet anders? Het antwoord is: ja, met LEGO® SERIOUS PLAY®.
Begrijp mij goed, ik keur alles wat hierboven beschreven staat niet af. Sterker nog, tot voor kort deed ik hier vrolijk aan mee. En soms is het niet anders dan werken met dat wat voorhanden is. Maar toch. Elke keer wanneer ik een sessie aan het voorbereiden was, gaf het mij een umheimlich gevoel, om het maar eens mooi op z’n Duits te zeggen. De repeterende vragen herken jij misschien ook wel. Past deze methodiek? Krijg ik nu echt die informatie uit de groep die ik nodig heb? En wanneer de fase van rapporteren aangebroken is, blijken de gekozen methodes ineens toch niet zo effectief. Missen we onderdelen of ontstaan er interpretatieverschillen. Een extra sessie of een heen-en-weer gemail van rapporten als gevolg.
Drie uitdagingen in samenwerken
In de situaties die ik schets, zijn altijd meerdere mensen betrokken. Medewerkers, team-, management- en directieleden. Mensen die vanuit een betrokkenheid een bijdrage leveren. Er ontstaat een groep. De volgende 3 uitdagingen herken je dan ook vast wel:

  1. Groepsleden zijn in de ban van betrokkenheid
  2. Groepsleden analyseren beschouwend
  3. Groepsleden spreken in de taal van de ander

Ik ligt ze kort toe. De grens tussen betrokkenheid en belang is fragiel. Hoe groter de betrokkenheid bij een ontwikkeling, hoe groter eveneens het belang in het resultaat. En laten we eerlijk zijn: andersom geldt hetzelfde. In een groep zijn er allerlei niveaus van betrokkenheid en belangen te vinden. De betrokkenheid op tafel, het belang ligt onder tafel. Ik noem dit ‘in de ban van betrokkenheid’. Ook hierin blijkt dan de bekende 80/20-regel van toepassing. Ik constateer vaak dat gemiddeld 20% van de groepsleden actief bijdragen en de overige 80% op sleeptouw nemen. Een deel van deze laatste categorie zijn meester in het beschouwend analyseren van het vraagstuk. Weten geraffineerd allerlei rookgordijnen aan te brengen, die het risico meebrengen om van het onderwerp af te dwalen. Dit gaat vaak gepaard met uitzonderlijk veel ‘je’- en ‘we’-taal. De laatste van de drie uitdagingen. Uitdagingen die in samenhang er vaak voor zorgen dat je niet tot concrete stappen komt.


Bouwen aan vertrouwen
In mijn zoektocht om het anders te doen, maakte ik kennis met LEGO SERIOUS PLAY. Een nieuwe LEGO-wereld ging voor mij open. Een wereld waarin, vanuit een wetenschappelijke basis, letterlijk gebouwd wordt aan strategie, ontwikkelingen en team. Zelfs aan persoonlijke ontwikkeling is zichtbaar invulling te geven. LEGO SERIOUS PLAY schuurt tegen methodisch werken. Gaaf natuurlijk, toch was dit niet wat mij over de streep trok. Wat dan wel? Te veel om op te noemen, maar voor mij zijn het de volgende 4 zaken: een 100/100-deelname van iedereen in de groep in plaats van de 80/20-regel. Het metaforisch 3D- bouwen, iedereen ziet en begrijpt wat iemand bedoelt. Het onderling delen van het eigen bouwwerk, maakt dat elk individu spreekt vanuit zijn of haar eigen belang. En tot slot: iedereen ziet hetzelfde resultaat en geeft hieraan dezelfde betekenis. Zelfs dagen na de bijeenkomst. Wat er gebeurt in een LEGO-sessie? Door de visuele kracht praten de groepsleden minder over dat wat ze belangrijk vinden. De deelnemers bouwen het uit. Delen hun eigen zienswijze (en daarmee hun betrokkenheid en belang) in het nu en in de ik-taal.
Bouwen aan échte inhoud en betrokkenheid
Is LEGO SERIOUS PLAY een 1002e werkvorm? Nee, het is meer dan dat. De gestructureerde manier van werken zorgen voor het inhoudelijk zien én delen van wat er écht bedoeld wordt. Het komen tot een set van ‘guiding principles’ en de 100% betrokkenheid van elke deelnemer hierin, maakt van LEGO een waardevol instrument. Daarnaast, onderschat de creatieve kracht van LEGO-steentjes niet. Iedereen heeft er wat mee én maakt er wat mee. Op mijn kantoor is inmiddels de snoeppot vervangen door een schaal met LEGO. Met evenveel waardering.
Schouwen is oud Nederlands voor onder andere bekijken of bezichtigen. In veel ontwikkelingen wordt dit bekijken of bezichtigen onder woorden gebracht vanuit een onuitgesproken perceptie. Resultaten hangen dan af van details en veelal niet te beïnvloeden factoren. LEGO doorbreekt deze status quo. De bouwmodellen maken onderwerpen en vraagstukken concreet, tastbaar en veranderbaar. En dat met 100% draagvlak onder de deelnemers. LEGO SERIOUS PLAY is effectief én leuk. En dat wil toch iedereen in het werk?
(blog Bouwkennisblog.nl – februari 2016)