01 september 2016 
5 min. leestijd

LEGO® SERIOUS PLAY®: bouwen, delen en begrijpen

LEGO® SERIOUS PLAY®: bouwen, delen en begrijpen

Actief en innovatief met LEGO®

Verbaasde blikken, een meewarig lachje of een opmerking in de trend van ‘lekker gespeeld?’. Dat is in het algemeen de eerste reactie die ik zie of hoor wanneer ik spreek over LEGO® SERIOUS PLAY® (LSP). Begrijpelijk, want LEGO® is toch iets voor kinderen? Speelgoed voor thuis? Logisch dat een toepassing in bedrijfsmatige zin niet het eerste is, waaraan je bij LEGO aan denkt. In dit artikel vertel ik je graag meer over LSP. Maar voordat ik daar aan toe ben, neem ik je eerst mee in een stukje theorie. Ook vertel ik je kort hoe LSP is ontstaan.

Bedrijven handelen vanuit beleid
Iedereen weet dat stilstaan achteruitgang betekent. Dit geldt voor jouw persoonlijk (kennisontwikkeling), maar ook voor bedrijven. Als bedrijf – een groep samenwerkende mensen – ben je dagelijks aan het werk aan bijvoorbeeld mooie projecten en dienstverlening. Daarin kijk ook jij vast wel eens naar de toekomst. Een toekomst die soms dichtbij, soms wat verder weg ligt. Welke kant gaat het op? Welke kennis, kunde en vaardigheden zijn daarbij nodig? Wat wordt er van jou verwacht? Dat zijn dan onder andere vragen die beantwoord moeten worden. Door jezelf en door de organisatie. Antwoorden die verrijkt worden met informatie vanuit (markt)onderzoeken. Het samenspel van deze antwoorden wordt ook wel beleid genoemd, oftewel: wat is nodig en hoe ga je het een en ander doen om uiteindelijk te voldoen aan de gestelde strategische ambities? Vanuit beleid worden acties uitgevoerd en praktische afspraken gemaakt. Beleid heeft dus veel met mensen en hun manier van denken, formuleren en handelen te maken. Achtergronden als bijvoorbeeld cultuur, opleiding en interesses hebben invloed hierop.

Hoe wij mensen denken
Er zijn in de bedrijfskunde theorieën en modellen die helpen bij het opzetten van beleid en actieplannen. Vertaalt naar 1001 werkvormen die allemaal 1 ding gemeen hebben: het zijn 2D-modellen. Woorden en cijfers op papier. De optelsom van meningen en ideeën. En dat in de wetenschap dat mensen in het algemeen denken in een 3D-perspectief. Het is de algemene ervaring dat beleid beïnvloed wordt door de manier waarop je naar een onderwerp kijkt vanuit jouw persoonlijke kennis en ervaringen. Je kunt je vast voorstellen dat er zo altijd een kans is op interpretatieverschillen, misverstanden of onjuiste wederzijdse verwachtingen. Los van het gegeven dat planvorming via een werkvorm vaak gedaan wordt op onbewuste aanwezige belangen of de afgewogen ruimte voor ieders individuele inbreng.

LSP: bouwen, delen en begrijpen
De ontwikkelaars van LSP waren zich hier ruim 20 jaar geleden ook van bewust. Zij merkten nog iets op, namelijk dat beleid op zichzelf goed uitgevoerd kon worden wanneer er geen grote veranderingen plaatsvonden. Gebeurde dit wel, bleek uit onderzoek, dan ontstond er een soort paniekhandelen. Er miste een rode draad. Dit zinde hen niet. En met verder diepgaand onderzoek en kennis van systeemdenken, neurowetenschap, strategie en spelontwikkeling is LSP ontwikkeld. Een methode om met LEGO te bouwen aan strategie en beleid. In basis is LSP steeds het doorlopen van een cycli: de vraag, het (uit)bouwen van het antwoord, het onderling delen van ieders bouwwerk en tot slot de reflectie.

100% betrokkenheid en belang
LSP betrekt iedere deelnemer. Voor de volle 100%. Ieders eigen belang komt ook op tafel. In stappen wordt een vraagstuk beantwoord. De deelnemers bouwen steeds met de steentjes hun gedachten uit in een model en lichten dit toe. Iedereen ziet en begrijpt wat iemand bedoelt. Elk individu spreekt vanuit zijn of haar eigen belang. Het gaat niet meer over iets abstracts. En alles heeft betekenis. Elk kleurtje, steentje, vormpje of stapeling. Bewust of onbewust. Als iemand een poppetje met grijs haar neerzet, kan hij verwijzen naar oudere werknemers. Maar hij kan ook zeggen dat hij af en toe grijze haren van iets of iemand krijgt.

In sessies wordt in groepsverband gewerkt naar een ‘gedeeld model’ dat door alle deelnemers wordt gedragen. De individuele bouwwerken voegen we samen tot één bouwmodel dat iedereen begrijpt. Je weet dus nooit van tevoren waar je uitkomt. LSP is dus niet bedoeld als inbeddingsinstrument voor een visie die de directie of het managementteam heeft bepaald.

Handvat naar gedragen beleid
Uiteindelijk moet het wel leiden tot 6 of 7 ‘guiding principles’. Vrij vertaald: de gedeelde waarden. Hierop zijn keuzes te maken. Iedereen heeft meegeholpen om die te bepalen. Dat maakt de acceptatiegraad bij de verdere uitvoering ook een stuk groter. En als iets niet aan alle guiding principles voldoet, weet je vooraf dat je er niet aan moet beginnen. Anders is de kans groot dat er later problemen ontstaan in de acceptatie. De LSP-ontwikkelaars ontdekten in de praktijk dat wanneer beleid of besluiten 100% voldoen aan de gedeelde waarden er ook 100% draagvlak is. Bij alle werknemers, zowel in betrokkenheid als in het persoonlijk belang. Ook werd er ontdekt dat er – via de gedeelde waarden – veel sneller en gerichter gehandeld werd bij grote veranderingen. Naast creativiteit en verbeeldingskracht riep de fun-kant van LEGO een positief gevoel op. Dat zagen de ontwikkelaars als een bijkomend voordeel in het beantwoorden van bedrijfsvraagstukken. Beleid vormen werd leuk in plaats van de soms saaie en lange vergaderingen, vermoeiende discussies en duimdikke rapporten.

Leertouwer en LSP
Ik werk bij een technisch bedrijf in Barneveld. Ons werk bestaat voor een groot deel uit bedenken, maken en onderhouden van technische oplossingen in gebouwen. De wereld van technologie is dynamisch, innovatief en heeft te maken met veel wet- en regelgeving. Hiervoor moet ook ons bedrijf het nodige vertalen naar beleid. Beleid dat is gebaseerd op bedrijfsstrategie. LEGO helpt mij en ons op een hele gestructureerde manier strategie en beleid te visualiseren. Maar het is ook inzetbaar in teamvorming en zelfs in persoonlijke coaching. De positieve ervaringen die eerder extern zijn opgedaan met deze methode, heeft ons doen besluiten om deze kennis en kunde naar binnen te halen in het eigen bedrijf.

Volop aan het LEGO’en
Inmiddels ben ik verschillende LSP-sessies verder. Op evenzoveel onderwerpen. Van strategieontwikkeling voor onze zorgoplossing Conview Care tot aan hoe wij invulling willen geven aan het zijn van een lerende organisatie. Maar ook een teamvormingssessie bracht de individuele en gezamenlijke verbeterpunten helder op tafel. Telkens weer krijg ik de terugkoppeling van deelnemers dat LSP waarde toevoegt aan en in de discussie. Van het begin tot het einde 100% actief betrokken zijn met als resultaat: heldere inzichten en gedragen afspraken.

Zetten we LEGO alleen intern in? Dat was eerst wel de bedoeling. Maar inmiddels is er ook belangstelling van buitenaf. Zo integreer en combineer ik nu de LSP-gedachte in onze adviesmodellen. En daarnaast gebruiken we LSP in onze presentaties, bijvoorbeeld in een presentatie op de beurs Zorg & ICT. Totaal iets anders dan de welbekende powerpoint.

De kracht van schouwen naar bouwen

In mijn vorige bijdrage heb ik iets gezegd over de kracht van LEGO. We kennen het als speelgoed, van DUPLO® tot technisch LEGO. Het bevordert ruimtelijk denken en creativiteit. Je denkt met je handen. En dat is precies wat LEGO ook doet in een bedrijfsmatige toepassing. Zelfs echte woord-denkers gaan met de steentjes aan de slag. In bijna alle gevallen geldt wel dat deelnemers in het begin een stap moeten maken. Even over de terughoudendheid van “Ja zeg, met LEGO spelen, wat zal een ander wel niet van me denken?”.

LSP is een krachtige, innovatieve, maar bovenal een leuke en daarmee laagdrempelige en toegankelijke methode. Wil je na het lezen van dit artikel meer weten over LSP? Vraag het mij gerust.

(deze blog is eerder geplaatst op Bouwkennisblog.nl)


Over de schrijver
Ik ben een ondernemende en creatieve verbinder. Mijn energie en kracht liggen in het inspireren, motiveren en organiseren van mensen en ideeën. In het onderwijs, de zorgsector en het technisch bedrijf.Ik neem mensen graag mee in mijn visie op ontwikkelingen in de technologie. En dat vanuit het oogpunt innovatie, business development of marketing. Ook werk ik graag aan resultaatgerichte antwoorden op vragen, behoeften of (markt- / organisatie)ontwikkelingen. Hierin maak ik gebruik van LEGO® SERIOUS PLAY® methode. Tot slot: ik ben geen techneut, maar wel iemand die de techno-taal verstaat.
Reactie plaatsen