Belangeloos samenwerken bestaat niet

“We moeten meer en beter met elkaar samenwerken” is binnen de bouw- en installatiesector een veel gehoorde uitspraak. Maar wat betekent ‘samenwerken’ dan en kan dit belangeloos? Woordenboek Van Dale geeft onder andere deze verklaring: “met verenigde krachten werken, gemeenschappelijk aan eenzelfde taak werken”. Ik betrek dit eens op de wereld van gebouwbeheersystemen (GBS).
Waarom wordt GBS toegepast? Naar mijn idee om optimale functionaliteiten te leveren aan de gebruiker: de technische integraties moet méér brengen dan de autonoom werkende oplossing. Dit uitgangspunt impliceert dat de slimme integratie van technieken en diensten ondersteunend zijn aan functionele doelstelling(en). En juist dit maakt GBS kennisintensief en anders dan conventionele installatietechniek. Vanuit de techniek gezien ‘knoopt’ de branche vandaag de dag alles probleemloos aan elkaar. Aanbieders roepen om het hardst dat het goed integreren (= samenwerken!) van een scala aan techniek geen onderwerp van discussie meer is. Althans, dat is het algemene beeld. De harde praktijk is anders. Gebruikers ervaren toegezegde functionaliteiten nog niet als probleemloos werkend. Deze praktijk laat zien: systeemintegratie betekent nog niet dat er samengewerkt wordt. Laat staan in een optimale vorm.
GBS overstijgt techniek vraagt dan ook om omvangrijke kennis en specialistische deskundigheid van álle betrokken partijen. Let wel: inclusief klant. Functionerende GBS eist vergaande integrale samenwerking ook op procesniveau. In een GBS-project heeft iedere partij een belang en belangeloos samenwerken bestaat in bedrijfseconomische zin niet. Een integrale benadering van het gezamenlijke belang wordt zo naar mijn mening structureel onderschat.
Van samen werken, samenwerken maken; kan dat? Ik denk van wel. Mits er bij álle partijen duidelijkheid is in de onderlinge complementaire verhoudingen en er een helder gezamenlijk belang is geformuleerd. Beiden onder realistische condities. Het vraagt een andere manier van denken, organiseren en doen. Gaan we als vastgoed-, bouw- en installatiebranche hierin ook samenwerken?
(column magazine Bouw en Uitvoering)